Prof. Dr. İhsan Günaydın: Gelişmişlik düzeyi düşük olan ilçeler teşvik bölgesi olmalı!

Deva Partisi Kurucularından Prof. Dr. İhsan Günaydın, sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması SEGE 2022 raporunu değerlendirdi. İlçelerin gelişmişlik düzeyini artırmak için bir dizi öneriler sıralayan Prof. Dr. Günaydın, “Gelişmişlik düzeyi düşük olan ilçelerimizdeki teşvik bölgesi 5. veya 6. Bölge olarak belirlenerek bu ilçelerimize tekstil kentler veya başka yatırımların yapılması sağlanmalı.” dedi.

Songül MAZLUM

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması SEGE 2022 raporu yayınlandı. Deva Partisi Kurucularından Prof. Dr. İhsan Günaydın, sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması SEGE 2022 raporuna ilişkin dikkat çeken analizlerde bulundu ve ilçelerin gelişmişlik düzeyinin artması için çeşitli öneriler de sıraladı.

Tablo 1: Trabzon’un İlçelerinin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması

İlçe Adı	Genel Sıralama	İl İçindeki Sıralama	Skor	Kademe
Ortahisar	56	1	1,807	1
Yomra	224	2	0,480	2
Akçaabat	236	3	0,405	2
Vakfıkebir	265	4	0,268	3
Beşikdüzü	283	5	0,170	3
Sürmene	322	6	0,056	3
Çaykara	345	7	-0,023	3
Of	361	8	-0,060	3
Arsin	369	9	-0,083	3
Maçka	400	10	-0,150	3
Araklı	462	11	-0,240	4
Çarşıbaşı	517	12	-0,340	4
Dernekpazarı	534	13	-0,374	4
Tonya	605	14	-0,469	4
Köprübaşı	619	15	-0,482	4
Şalpazarı	658	16	-0,527	5
Düzköy	730	17	-0,616	5
Hayrat	768	18	-0,676	5

İLÇELER ARASINDA BÜYÜK FARKLILIKLAR VAR

Öncelikle genel bir tablo çizen Prof. Dr. Günaydın, “SEGE 2022 araştırmasında Türkiye’deki 973 ilçenin 67’si 1 kademede, 173’ü ikinci kademede, 175’i üçüncü kademede, 215’i dördüncü kademede, 222’si beşinci kademede ve 121’i altıncı gelişmişlik kademesinde yer almıştır. Tablo 1’den de görüleceği gibi Trabzon’un ilçelerinin 1 tanesi birinci kademede, 2 tanesi ikinci kademede, 7 tanesi üçüncü kademede, 5 tanesi dördüncü kademede ve 3 tanesi beşinci kademede yer almıştır. Ortahisar ilçemiz gelişmiş ilçelerin yer aldığı birinci kademeye 1,807 skorla 56. sıradan girmiştir. İl içindeki sıralamada altıncı sırada yer alan Sürmene ilçemizin skoru 0, 056 gibi düşük bir skordur. Altıncı sıradan sonraki ilçelerimizde ise durum daha kötü ve bu ilçelerimizin skoru maalesef eksi ile ifade edilmektedir. İlk kademede yer alan ilçemiz ile son kademelerde yer alan ilçelerimiz arasında skor açısından büyük fark bulunmaktadır. Yani, ilçelerimiz arasında da büyük farklılıklar görülmektedir. İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişliklerinin fotoğrafını ortaya koyan SEGE 2022 raporuna göre Trabzon’un durumu üzücü ve düşündürücüdür.” ifadelerini kullandı.

SEGE raporundan dersler çıkarılması gerektiğine de işaret eden Günaydın, “SEGE 2022 raporunu hazırlayan bakanlığına bağlı olan ve amaçları yerel potansiyelin açığa çıkmasını sağlamak, bölgenin kaynaklarını değerlendirerek bölgenin yaşam kalitesini ve gelir düzeyini artırmak, bölge içi ve bölgelerarası gelişmişlik farkını azaltmak ve sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak olan DOKA ve DOKAP ile amacı AB ve Uluslararası kuruluşlardan sağlanan kaynakların kırsal kalkınma programlarının uygulanmasına yönelik faaliyetlerde kullanılmasını sağlamak olan Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı olan TKDK’nın faaliyetlerini mercek altına almak gerekir. Bu kurumlar proje çağrısında bulunup proje teklifi gelmesini beklemek gibi pasif bir konumdan çıkıp diğer kamu kurumları ile birlikte ilin potansiyelini ortaya çıkaracak projeler hazırlayıp bu projelerin ilçelerde hayata geçirilmesi için organizasyon, eş finansmanın temini ve diğer konularda aktif hale gelerek kaynakların tamamı etkin ve verimli kullanılmalıdır.” önerilerinde bulundu.

KENTTEKİ SİYASET ANLAYIŞI DEĞİŞMELİ

Milletvekillerinin sorumluluklarına da dikkati çeken DEVA Partisi Kurucularından Günaydın, şunları kaydetti: “Milletvekilleri, il ve ilçelerdeki merkezi idare temsilcileri, il ve ilçe belediye başkanları ve ilgili kamu kurumları SEGE 2022 raporunda yer alan 56 değişkeni ve bunlara dayalı olarak belirlenen Trabzon’a ilişkin skorları elinin altında bulundurmalı ve skorları artıracak çözümler üretmelidir. Trabzon’da siyaset anlayışı mutlaka değiştirilmelidir. Sorunların tespiti ve çözümlerin üretilmesi olan siyaseti bu anlayışla yapma yoluna gidilmelidir. Bu kapsamda ilimiz ve ilçelerimize ilişkin projeler üretilmeli, üretilen projelerin uygulanması için il ve bakanlıklar nezdinde çözümler aranmalıdır. İldeki ve ilçelerdeki merkezi idare ve belediye yöneticileri, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, basın ve meslek odaları temsilcilerinden oluşacak forumlar ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenerek Trabzon’un il ve ilçe sorunları masaya yatırılıp belirlenecek çözüm önerilerinin merkezi yönetime aktarılması ve yerine getirilmesinin sağlanması konusunda ısrarcı olunmalıdır.”

YEREL ÜRÜNLERİN PAZARLANMASINA DESTEK VERİLMELİ

Üretim vurgusu da yapan Günaydın, “İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerini daha aktif hale getirmek, ziraat mühendislerini ve veterinerleri bürolarda çalıştırmak yerine sahada uygulama alanları yaparak çiftçilere bilimsel bilgileri uygulama alanlarına aktarma yoluna gidilmelidir. Belediyeler üretilen ürünlerin pazarlanacağı modern alanlar yapmalı, yerel ürünlerin pazarlanmasına destek vermeli ve yerel ürünlerden alım yoluna gitmelidir.” diye konuştu.

GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ DÜŞÜK OLAN İLÇELER TEŞVİK BÖLGESİ OLMALI

Yatırım için teşvik bölgelerinin önemine de dikkat çeken Günaydın, önerilerini şöyle tamamladı: “Yaşanabilir bir il ve ilçe olmanın göstergesi sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyidir. İlimizin ve ilçelerimizin sosyo-ekonomik gelişmişliğinin artırılması için gelişmişlik düzeyi düşük olan ilçelerimizdeki teşvik bölgesi 5. veya 6. Bölge olarak belirlenerek bu ilçelerimize tekstil kentler veya başka yatırımların yapılması sağlanmalı, ülkemizin dövize çok ihtiyacı olduğu bir dönemde ilimizden yapılacak ihracatın önündeki vergi ve sınır kapısı sıkışıklığı gibi sorunlar acilen çözülmeli ve bu kapsamda Muratlı Sınır Kapısı acilen açılmalıdır. Çamburnu’ndaki tersane alanında balıkçılıkla ilgili kooperatif düzeyinde kümelenme modeli desteklenmeli, Yatırım Adası yatırım programına dahil edilerek ek ödenek tahsis edilmeli, Güney Çevre Yolu ve Tren Yolu gibi ilin vizyon projeleri sürekli vaat olmaktan çıkarılıp gerçekleştirilmesi için ısrarcı olunmalıdır. Belirttiğim bu hususların tamamı Trabzonlu üç bakanın yetki alanında ve onların kararına bağlıdır. Üstelik bunların bazıları sadece basit bir düzenlemeye(teşvik bölgesi) ve bazıları da talimata(Muratlı Sınır Kapısı, balıkçılık kümelenme modeli ve ihracatın önündeki engellerin kaldırılması gibi) bağlı olan işlerdir. Aksi halde ilimiz ve ilçelerimiz sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında daha gerilere düşecek, ilimiz göç vermeye devam edecek ve vizyon projeleri gerçekleşmemiş sıradan bir il haline gelecektir.”